به لطف فناوری ها و پیشرفت تکنولوژی های مرتبط با جراحی های لیزری چشم در 25 سال اخیر، بیماران گزینه های جایگزین دائمی برای رفع نقص‌های بینایی به جز استفاده از عینک یا لنز تماسی دارند. جراحی لیزری چشم یا لیزیک (LASIK) شناخته شده ترین و رایج ترین نوع جراحی های انکساری است که برای اصلاح مشکلات بینایی انجام می شود. در ادامه توضیحات کاملی را در خصوص جراحی های لیزری چشم و عمل لیزیک در اختیار شما قرار خواهیم داد.
جراحی های لیزری چشم ؛ لیزیک
در حین عمل لیزیک، از اشعه لیزر اگزایمر (پرتو لیزر مورد استفاده برای لیزیک چشم) برای تغییر دقیق شکل بافت گنبدی شکل (قرنیه) جلوی چشم و برای بهبود بینایی فرد استفاده می شود.
در چشم با دید طبیعی، قرنیه نور را دقیقاً به سمت شبکیه در پشت چشم، می شکند. اما در دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم، نور به اشتباه خم می شود و در نتیجه باعث تاری و ضعف دید می شود.
به طور کلی، جراحی لیزر چشم برای افرادی با عیوب انکساری متوسط و بدون مشکلات بینایی غیرعادی و حاد، بسیار مناسب است. چنین جراحی هایی را می توان برای افراد مبتلا به نزدیک بینی، آستیگماتیسم یا دوربینی انجام داد.
عینک یا لنزهای تماسی می توانند بینایی را اصلاح کنند، اما تغییر شکل قرنیه با جراحی انکسار لازم را به طور مناسب و دائمی، فراهم می کند.
با توجه به ناحیه ای که لیزر روی قرنیه اعمال می شود، دو نوع اصلی جراحی لیزری چشم وجود دارد: لیزر سطحی و لیزر عمیق. عمل پی آر کی (PRK) و لازک (LASEK) را می توان به عنوان نمونه هایی از لیزر سطحی و عمل لیزیک (LASIK) را می توان به عنوان لیزر عمیق نام برد.
جراحی لیزری که باید انجام شود با توجه به ضخامت قرنیه که لایه شفاف چشم است، متفاوت است. اگر ضخامت قرنیه فرد کمتر از 500 میکرون باشد، از عمل لیزر سطحی یعنی PRK و LASEK استفاده می‌شود. اگر ضخامت قرنیه فرد کافی باشد، عمل لیزیک انجام می شود که بهبودی سریع تری را به همراه دارد.
شرایط لازم برای جراحی های لیزری چشم
افرادی که می خواهند جراحی لیزری چشم انجام دهند، حتما باید بالای 18 سال سن داشته باشند. ضمناً باید شماره چشم فرد در 2 سال اخیر، پیشرفت نکرده و عدد آن در نزدیک بینی باید بین (1-) و (10-) دیوپتر، آستیگماتیسم بین (1-) و (6-) دیوپتر و دوربینی بین (1.5+) و (6+) دیوپتر باشد.
اولین قدم در جراحی لیزر چشم، ارزیابی کامل سلامت چشم است. از آنجایی که جراحی لیزر چشم یک راه حل درمانی کامل برای هر بیماری نیست، شرایط فرد متقاضی انجام عمل باید توسط یک اپتومتریست و یک جراح چشم ارزیابی شود. نتایج این ارزیابی تعیین می کند که آیا سطح چشم و سلامت چشم با عمل لیانجام زیک سازگار است یا خیر.
سایر شرایط لازم برای جراحی های لیزری چشم عبارتند از:
- عدم ابتلا به بیماری های دیابت ، اختلالات خود ایمنی و بیماری های روماتیسمی (مانند SLE، آرتریت روماتوئید)
- عدم ابتلا به سیستم ایمنی ضعیف ناشی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا HIV
- عدم ابتلا به خشکی چشمی حاد
- عدم احساس تغییر در بینایی به دلیل مصرف داروها، تغییرات هورمونی، بارداری، شیردهی
- عدم ابتلا به قوز قرنیه شدید، التهاب قرنیه، آسیب های چشمی یا بیماری های چشمی مانند یووئیت، هرپس سیمپلکس، گلوکوم یا آب مروارید
اگر قوز قرنیه شدید دارید، امکان انجام جراحی های لیزری چشم وجود ندارد. اما استفاده از لنزهای اسکلرال بهترین گزینه برایتان هستند. این لنزها، دید بسیار عالی را ارائه می دهند.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
حتما بخوانید » عمل ترنس پی آر کی (TransPRK) و مراحل آن
[/box]
آمادگی های پیش از عمل برای جراحی های لیزری چشم
[tie_list type=”plus”]
- در صورت استفاده از لنز تماسي نرم، حداقل از يک هفته قبل و در صورت استفاده از لنز تماسی سخت، حداقل از ۳ تا ۴ هفته قبل از انجام جراحی های لیزری چشم، استفاده از آن را متوقف کنيد.
- یک روز قبل یا صبح روز عمل جراحی لیزری چشم حتما استحمام کنيد و لبه پلک ها را با شامپو بچه شستشو دهيد، چرا که 3 الی 4 روز بعد از عمل نباید حمام کنید.
- در صورت استفاده از هرگونه داروی خاص، در فرایند قبل از انجام عمل، پزشک خود را در جریان مصرف داروها بگذارید.
- در روز جراحی، اصلا از عطر، ادکلن و ساير مواد معطر استفاده نکنید؛ چرا که دستگاه ليزر نسبت به بو حساس است.
- از آرایش کردن، استفاده از انواع کرم ها و لوازم آرایشی روی صورت و چشم ها، در روز انجام جراحی لیزیک، خودداری کنید.
- برای انجام جراحی های لیزری چشم نیازی به ناشتا بودن وجود ندارد اما بهتر است قبل از عمل حتما یک وعده غذایی سبک و مقوی ميل کنید.
- از نوشیدن بیش از حد مایعات قبل از انجام جراحی بپرهیزید.
- به خاطر داشته باشید که بعد از عمل، نمی توانید رانندگی کنید و حتما یک همراه، کنارتان داشته باشید.
[/tie_list]
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
حتما بخوانید » عمل پی آر کی (PRK)؛ مزایا، معایب و مقایسه آن با سایر عمل ها
[/box]
آمادگی بیمار در حین جراحی های لیزری چشم
کل فرآیند جراحی های لیزری چشم به طور معمول 30 دقیقه یا کمتر طول می کشد. در طول عمل، شما به پشت روی یک صندلی دراز می‌کشید. در صورت نیاز، یک داروی آرامبخش برایتان تجویز می شود تا استرس ناشی از عمل کاهش پیدا کند.
تقریباً 15 دقیقه قبل از جراحی به همه بیماران قطره های چشمی بی حس کننده داده می شود که به سرعت کره چشم را بی حس می کنند و از بروز هرگونه ناراحتی و درد در حین عمل جلوگیری می کنند.
پس از اعمال قطره های بی حس کننده در چشم، پزشک از ابزاری برای باز نگه داشتن پلک های شما استفاده می کند.
یک حلقه مکش که درست قبل از انجام برش فلپ قرنیه با لیزر، روی چشم شما قرار می گیرد که ممکن است باعث احساس فشار شود و دید شما اندکی کاهش یابد.
در طول جراحی لیزیک، از شما خواسته می شود که روی یک نقطه نوری تمرکز کنید. نگاه کردن به این نور کمک می کند تا چشم شما ثابت بماند در حالی که اشعه لیزر شکل قرنیه شما را تغییر و برش می دهد.
زمانی که اشعه لیزر، بافت قرنیه شما را برمی دارد، احتمالا بویی شبیه بوی سوختن مو را استشمام کنید. همچنین در حین عمل لیزیک، فشار خفیفی روی چشم توسط بیمار احساس می شود. این زمانی اتفاق می افتد که لیزر به کره چشم شما متصل شود و حدود 25 ثانیه طول بکشد.
[box type=”note” align=”” class=”” width=””]
نکته : اگر نیاز به عمل لیزیک روی هر دو چشم داشته باشید، جراح، معمولا هر دو عمل را در یک روز انجام می دهد.
[/box]
جراحی لیزری چشم یک روش فوق العاده سریع است و عمل هر دو چشم در مجموع 20-30 دقیقه طول می کشد. در طول عمل، بی حس کردن با قطره انجام می شود. ممکن است تا 4-3 ساعت بعد از عمل ممکن است سوزش، خارش خفیف و تاری دید وجود داشته باشد.
[box type=”shadow” align=”” class=”” width=””]
حتما بخوانید » جراحی کاشت لنز چیست ؟ ( توضیحات کامل + هزینه )
[/box]
مراقبت های بعد از جراحی های لیزری چشم
[tie_list type=”checklist”]
- داروها و قطره های چشمی تجویز شده توسط پزشک را باید همانطور که توضیح داده شده است، بدون وقفه بعد از عمل استفاده کنید.
- معاینات منظم چشم بعد از انجام جراحی، نباید در طول دوره ای که پزشک تعیین کرده است قطع کنید.
- اگر بعد از عمل لیزیک، احساس سردرد دارید، می‌توانید با مشورت پزشک از مسکن‌هایی که حاوی رقیق‌کننده‌های خونی نیستند، استفاده کنید.
- از قرار گرفتن در محیط پر گرد و غبار و از كشيدن سيگار حداقـل تا 2 هفته خودداری کنید و به محيطی كه دود سيگار، قليان و … وجود دارد، نروید.
- تا 3 الی 4 روز بعد از جراحی نمی توانید دوش بگیرید.
- در 5 روز اول نباید آرایش کنید و در 15 روز اول نباید چشم های خود را شدید مالش دهید.
- ورود به دریا یا استخر به مدت 15 روز توصیه نمی شود.
- تا یک ماه پس از عمل، از انجام ورزش های سنگین مانند بوکس، وزنه برداری، کشتی و فوتبال و همچنین بلند کردن اجسام سنگین، پرهیز نمایید.
- تا یک ماه بعد از انجام جراحی لیزیک، هنگام بیرون رفتن زیر نور خورشید از عینک آفتابی استفاده کنید.
- در صورت درد شدید، بدتر شدن ناگهانی بینایی یا بروز هرگونه علائم شدید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
[/tie_list]
مزایا و عوارض جراحی های لیزری چشم
در این بخش به برخی از متداول ترین پرسش ها در زمینه جراحی های لیزری چشم پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.
مزایا
اکثر بیمارانی که تحت عمل لیزر چشم قرار می‌گیرند، از استفاده از عینک یا لنزهای تماسی خودداری می کنند، زیرا با شغل، سبک زندگی یا علایق ورزشی آن ها سازگار نیست.
جراحی لیزیک دید بهتری را بدون دردسر استفاده از عینک یا لنز ارائه می دهد. به طور کلی بعد از انجام جراحی، دید خیلی بهتری خواهید داشت. همچنین اثر بخشی و نتایج حاصل از عمل لیزیک سریع بوده و در واقع نوعی درمان سرپایی محسوب می شود.
9 نفر از هر 10 نفری که جراحی لیزیک انجام می دهند، دیگر برای اکثر فعالیت های خود از عینک یا لنز استفاده نمی کنند. در واقع احتمال بسیار کمی وجود دارد که دوباره نیاز به انجام جراحی لیزیک داشته باشید.
با استفاده از قطره بی حس کننده حین و بعد از انجام عمل جراحی لیزیک، فرد دردی را حس نخواهد کرد و نیازی به پانسمان و بخیه و بستری در بیمارستان بعد از عمل نیست.
ایجاد تغییر یا بازسازی قرنیه را می توان مدت ها پس از انجام جراحی لیزیک و در صورت تغییر بینایی فرد در طول زمان، اعمال نمود.
عوارض
اگرچه عوارض جراحی های لیزری چشم بسیار کم است، اما خطراتی مانند هر عمل جراحی وجود دارد. با این حال، عوارض فوق العاده نادر هستند و همچنین در فرم رضایت (که قبل از عمل به شما داده می شود) برجسته می شود. سالانه دو میلیون درمان لیزر چشم در سطح جهان انجام می‌شود که نشان دهنده قدرت و اطمینان این روش درمانی است.
بلافاصله پس از عمل، چشم شما ممکن است دچار خارش، احساس ناراحتی، سوزش و آبریزش شود. اما در کل درد بسیار کمی احساس خواهید کرد و بینایی شما به سرعت بهبود می یابد. ممکن است به شما داروی مسکن یا قطره چشم داده شود تا چند ساعت بعد از عمل راحت باشید.
همچنین ممکن است چشم پزشک از شما بخواهد که شب ها هنگام خواب، از محافظ چشمي (شيلد) استفاده کنید تا زمانی که چشم شما کاملا بهبود یابد. بعد از عمل لیزر چشم ممکن است برای مدتی خشکی چشم ایجاد شود که این مشکل با استفاده از قطره های اشک مصنوعی کنترل می شود.
بر اساس نتایج حاصل از مطالعات، احتمال عفونت بعد از جراحی لیزر چشم، حدود 0.02 درصد است. این نوع عفونت ها در صورت بروز، اغلب به خوبی به درمان پاسخ می دهند.
ایجاد کراتکتازی (نازک شدن قرنیه)، دید هاله ای اطراف منبع نور و دیدن تصویر به صورت نوسان دار، از سایر عوارض نادر ناشی از جراحی های لیزری چشم هستند.
پرسش های متداول در مورد جراحی های لیزری چشم
معمولا افراد بعد از کسب اطلاعات در مورد موضوعات پزشکی، سوالاتی را مطرح میکنند. این موضوع در مورد جراحی چشم با لیزر هم وجود دارد. به همین خاطر در ادامه بخشی از سوالات پرتکرار بیماران در این مورد را مطرح و به آنها پاسخ داده ایم.
1) آیا جراحی لیزر چشم با درد زیادی همراه است؟
قبل و در حین عمل به شما قطره های چشمی بی حسی داده می شود تا اطمینان حاصل شود که چیزی احساس نمی کنید. در طی روزهای بعد از جراحی، ممکن است احساس ناراحتی خفیفی داشته باشید. با این حال، جراح شما قطره های چشمی را برای کاهش این امر به شما می دهد. شما قادر خواهید بود از داروهای ضد درد استفاده کنید.
2) روند بهبودی بعد از عمل لیزیک به چه صورت است؟
افراد پس از جراحی های لیزری چشم، می توانند در عرض 1 تا 2 روز به روال زندگی اجتماعی خود بازگردند و از دید واضح بدون استفاده از لنز و عینک لذت ببرند و مزایای استفاده نکردن از عینک و لنزهای تماسی را تجربه می کنند.
توصیه می شود تا زمانی که برش قرنیه شما هنوز در حال بهبود است، از استرس زیاد و فعالیت های سخت بدنی که ممکن است شما را در معرض خطر آسیب به چشم قرار دهد، خودداری کنید.
3) آیا نتایج حاصل از جراحی های لیزری چشم دائمی خواهد بود؟
نتایج حاصل از جراحی لیزر چشم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، باید تاکید کنیم که به دلیل زوال طبیعی چشم، اکثر افراد بین 40 تا 45 سال به نوعی عینک مطالعه نیاز خواهند داشت، زیرا پیرچشمی با افزایش سن شروع به عود می‌کند. همچنین ممكن است براي انجام كارهاي دقيقتر چشمي مانند رانندگي به ویژه در شب، به يك عينك با شماره كم، نياز داشته باشند.
4) آیا پس از عمل بلفاروپلاستی امکان انجام جراحی های لیزری چشم وجود دارد؟
بله، پس از دوران نقاهت عمل بلفاروپلاستی، در صورت صلاحدید پزشک، می توانید عمل لیزیک یا عمل لازک را انجام دهید.
آیا عمل لیزیک می تواند آستیگماتیسم را درمان کند؟ آستیگماتیسم بیش از 3 دیوپتر بالا نمی رود و می تواند به طور کامل با انجام جراحی لیزیک تصحیح گردد اما این احتمال وجود دارد که نیاز به انجام لیزیک مجدد بعد از گذشت مدت زمانی، باشد.
